Nowe przepisy w zakresie mocowania ładunków w transporcie drogowych
Przewóz ładunków na terenie Polski i krajów Unii Europejskiej jest obecnie bardzo popularną dziedziną usług. Realizowanie takich przewozów wymaga jednak odpowiedniego zabezpieczenia towaru. Od niedawna w polskim prawie o ruchu drogowym pojawił się projekt nowych wytycznych, które narzucają kierowcom określone wymagania w tym zakresie. Są one dostosowane do wymogów unijnych.
Transport towarów w świetle obowiązujących przepisów
Usługi transportowe, jakie świadczą kierowcy klientom na polskich drogach od 1997 roku regulowane są przepisami Ustawy o ruchu drogowym. Dokument ten nie wykorzystuje w pełni możliwości kierowania procesem przygotowania transportu towarowego, a tym bardziej nie uwzględnia zasad, jakie obowiązują w Unii Europejskiej. W odniesieniu do zabezpieczania towarów ustawa określa jedynie ogólne kwestie. Obowiązek ich uszczegółowienia spoczywa na barkach Ministra Infrastruktury i Budownictwa, którego zadaniem jest opracowanie odpowiednich rozporządzeń. Projekt takiego dokumentu powstał w kwietniu 2017 roku i obecnie jest wdrażany w praktyce.
Obowiązek i zarazem konieczność uregulowania kwestii mocowania ładunku jest również wynikiem potrzeby, jaka powstała w związku z intensywnym rozwojem usługowego transportu międzynarodowego. Obowiązujące w krajach Unii Europejskiej przepisy w tym zakresie kolidowały z polskimi uwarunkowaniami. Efektem były częste problemy kierowców podczas rutynowych kontroli drogowych. W 2014 roku Parlament Europejski i Rada Europy wydały dyrektywę 2014/47/UE, która określa zasady drogowej kontroli technicznej zdatności do ruchu pojazdów użytkowych. Komisja Europejska opublikowała również wytyczne dotyczące europejskich najlepszych praktyk w zakresie mocowania ładunków w transporcie drogowym. Oba te dokumenty były podstawą do stworzenia projektu polskiego rozporządzenia.
Zmiany, jakie wnosi Rozporządzenie Ministra
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie sposobu przewozu ładunku jest uzupełnieniem Ustawy o ruchu drogowym. Wprowadza także regulacje zgodne z wytycznymi europejskimi. Dzięki temu kierowcy, którzy pracują w transporcie międzynarodowym są lepiej przygotowani do kontroli na drogach europejskich. Podstawową zmianą, jaką wprowadza rozporządzenie jest mandat w wysokości od 20 do 500 zł., który kierowca może otrzymać za naruszenie przepisów. Dokument obejmuje pojazdy kategorii N i O zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków oraz przyczepy i naczepy.
Zgodnie z projektem rozporządzenia:
ładunek powinien być umieszczony w pojeździe w taki sposób, aby nie mógł się przemieszczać podczas jazdy, przyspieszenia i hamowania, minimalne siły, które powinno wytrzymać mocowanie, to 0,8 x waga ładunku w kierunku jazdy oraz 0,5 x waga ładunku w kierunku bocznym i przeciwnym do kierunku jazdy, rozmieszczenie ładunku powinno uwzględniać konstrukcję pojazdu, rodzaj ładunku i zalecenia producenta, przestrzeń ładunkowa powinna być dokładnie oczyszczona, aby ewentualne zabrudzenia nie powodowały zmiany tarcia ładunku i nie powodowały poślizgów, zaleca się stosowanie jednej z czterech metod mocowania: zamykanie, blokowanie miejscowe lub ogólne, mocowanie za pomocą przepasania od góry lub za pomocą odciągów prostych, typ mocowania powinien uwzględniać rodzaj ładunku, jego masę, właściwości fizyczne oraz wyposażenie i możliwości samego pojazdu.
Dodatkowo rozporządzenie zaleca kierowcy kontrolę mocowania ładunku po każdym gwałtownym hamowaniu pojazdu lub innej sytuacji drogowej, która może wpłynąć na stan tego mocowania.
Normy i wymagania szczegółowe
Poza zaleceniami, które określają sposób mocowania ładunków w pojeździe rozporządzenie wymienia również szereg norm i zaleceń szczegółowych w odniesieniu do konstrukcji samych pojazdów. I tak:
norma PN-ISO 1161 określa podstawowe wymiary naroży zaczepowych do kontenerów ładunkowych serii 1, a także opisuje ich wymagania funkcjonalne i wytrzymałościowe,
norma PN-ISO-1496 określa wymagania i metody badań dla kontenerów ogólnego zastosowania,
norma PN-EN-283 określa zasady badania nadwozi wymiennych,
norma PN-EN 12641 określa wymagania minimalne stawiane tym nadwoziom,
norma EUMOS 40511opisuje metody badań słupów używanych do zabezpieczania ładunku,
normy PN-EN 12195-2, PN-EN 12195-3 i PN-EN 12195-4 określają warunki, jakie powinny spełniać odpowiednio: pasy mocujące ładunki, odciągi łańcuchowe, liny stalowe mocujące,
norma PN-EN-12195-1zawiera wskazówki do prawidłowego obliczania sił mocowania,
norma PN-EN-12642-01wskazuje wymagania minimalne, jakie powinny spełniać nadwozia pojazdów do przewozu towarów.
Co się zmieniło?
Obowiązująca do tej pory Ustawa o ruchu drogowym określała zasady mocowania ładunków w swoim art. 61. Były to jedynie zalecenia ogólne, nakazujące takie umieszczanie towarów w przestrzeni ładunkowej, aby nie powodowały przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę, nie naruszały stateczności pojazdu oraz nie utrudniały kierowania pojazdem. Ładunek nie mógł również w żaden sposób zasłaniać świateł samochodu, tablic rejestracyjnych i innych oznaczeń. Zmiany oznaczają bardziej szczegółowe podejście do przygotowania transportu, włącznie z precyzyjnym wyliczaniem sił systemów mocujących oraz badaniem wytrzymałości poszczególnych elementów konstrukcyjnych pojazdu.
Masz pytania, napisz do nas lub umieść wpis w komentarzach pod artykułem.
