Zaświadczenie ADR – co to jest? jak uzyskać?

Zaświadczenie ADR

Materiały niebezpieczne stanowią szczególne zagrożenie dla otaczającego nas środowiska, w związku z czym ich transport objęty został szczególnymi przepisami. Zostały one ujęte w  międzynarodowej konwencji ADR, którą przyjęło ponad 50 państw w tym Polska, ale także m. in. wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej, Norwega, Szwajcara, Turcja, czy też Nigeria. Umowa ADR ma na celu poprawę bezpieczeństwa drogowego w czasie transportu materiałów niebezpiecznych. Wprowadziła klasyfikację owych materiałów, dzieląc je na 13 klas w zależności od rodzaju stwarzanego zagrożenia. Umowa określa także wymóg szkoleń dla osób uczestniczących w procesie transportu, a szczególna uwaga została poświęcona kierowcom wykonującym przewóz drogowy, którzy do pracy potrzebują zaświadczenia ADR.

Czym jest zaświadczenie ADR?

Zaświadczenie ADR należące do kierowcy poświadcza, że ukończył on odpowiedni kurs ADR, po którym złożyła egzamin w wynikiem pozytywnym. Jego formę wraz z informacjami jakie powinny się na nim znajdować określa międzynarodowa Umowa ADR. Przyjęto, że dokument będzie zbliżony formą do prawa jazdy i jest blankietem wykonanym z tworzywa sztucznego o  wymiarach zgodnych z normą ISO. Każde zaświadczenie posiada szereg zabezpieczeń, które mają za zadanie uniemożliwić jego sfałszowanie i są nimi m.in. hologram, tło giloszowe czy druk UV.

Zgodnie z umową ADR, każda osoba wykonująca transport drogowy materiałów niebezpiecznych, pojazdem oznaczonym tablicami barwy pomarańczowej, powinna posiadać przy sobie zaświadczenie ADR wraz z prawem jazdy i pozostałymi niezbędnymi dokumentami związanymi z  przewozem. Na zaświadczeniu znajdują się informacje dotyczące kierowcy i jego uprawnień w zakresie transportu towarów niebezpiecznych takie jak:

• Numer zaświadczenia ADR,
• Imię (imiona) i nazwisko,
• Data urodzenia,
• Obywatelstwo,
• Podpis kierowcy,
• Jednostka wydająca,
• Data ważności zaświadczenia,
• Zdjęcie kierowcy,
• Klasy (bądź numery UN), dla których wydano zaświadczenie.

Zaświadczenie ADR uzyskać można w każdym państwie będącym stroną Umowy ADR. Powinno zostać sporządzone w języku urzędowym państwa wydającego a w przypadku, gdy nie jest to język angielski, francuski lub niemiecki, także w tym języku. W Polsce zaświadczenia ADR wydawane są przez Urząd Marszałkowski właściwy dla siedziby ośrodka, w którym zrealizowano stosowne szkolenie.

Kto może otrzymać zaświadczenie ADR?

Zaświadczenie ADR jest potwierdzeniem posiadania uprawnień do przewozu materiałów niebezpiecznych, zatem osoba ubiegająca się o jego wydanie powinna spełniać wymagania określone w przepisach:

• Ukończyła 21 lat (z wyłączeniem kierowców pojazdów wojskowych),
• Posiada prawo jazdy kat. B (lub. Kat. C w przypadku przewozu w cysternach)
• Ukończyła odpowiedni kurs ADR,
• Złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin po kursie ADR.

Jak uzyskać zaświadczenie ADR?

Osoba ubiegająca się o zaświadczenie ADR, jeżeli spełnia określone wymogi, powinna zgłosić się do odpowiedniego ośrodka szkolenia celem odbycia właściwego kursu w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. W zależności od specyfiki przewozu, jaki zamierza wykonywać kierowca powinien on zrealizować kurs ADR podstawowy a w określonych przypadkach także jeden z kursów specjalistycznych dotyczących przewozu w cysternach, przewozu materiałów klasy 1 (wybuchowych) lub przewozu materiałów klasy 7 (promieniotwórczych).

Po ukończonym szkoleniu kierowca przystępuje do egzaminu nadzorowanego przez Urząd Marszałkowski. Jest on przeprowadzany w formie testu jednokrotnego wyboru z 3 możliwymi odpowiedziami. W zależności od rodzaju kursu składa się on z 30, 18 bądź 15 pytań a do jego zaliczenia konieczne jest udzielenie co najmniej 2/3 poprawnych odpowiedzi.

Następnie na podstawie protokołu potwierdzającego złożenie egzaminu z wynikiem pozytywnym oraz wniesieniu opłaty w wysokości 50 zł za wydanie zaświadczenia wydaje się zaświadczenie ADR. Zostaje ono wysłane pocztą do osoby egzaminowanej na wskazany przez nią adres.

Zaświadczenie ADR ważne jest przez 5 lat od daty egzaminu i, chcąc przedłużyć aktualność swoich uprawnień, należy cyklicznie przystępować do kursów i egzaminów ADR. Kierowca, który już wcześniej przystąpił do szkolenia i uzyskał zaświadczenie, celem odnowienia go, realizuje kurs doszkalający. Co ważne, 5-letnie przedłużenie ważności zaświadczenia ADR, możliwe jest w  ostatnim roku obowiązywania. W związku z tym osoba, której uprawnienia tracą ważność w przeciągu roku może przystąpić w tym czasie do kursu oraz egzaminu a kolejny okres ważności będzie liczony od daty wygaśnięcia okresu ważności poprzedniego zaświadczenia.

Co umożliwia zaświadczenie ADR?

Zaświadczenie ADR stanowi nieodłączny dokument towarzyszący kierowcy wykonującemu transport drogowy materiałów niebezpiecznych. Na jego 2. stronie znajduje się dokładna informacja, jakie klasy (lub numery UN) przewozić może jego posiadacz w zależności od charakteru przewozu, który podzielono na:

• W sztukach przesyłki,
• W cysternach.

Ukończenie kursu podstawowego i zaliczenie egzaminu z wynikiem pozytywnym umożliwia transport materiałów niebezpiecznych wszystkich klas z wyłączeniem 1 i 7 w sztukach przesyłki. Chcąc przewozić materiały niebezpieczne w cysternach, należy ukończyć właściwy kurs specjalistyczny, dzięki któremu na zaświadczeniu zostanie wskazane uprawnienie do wykonywania właśnie takiego przewozu. Transport towarów niebezpiecznych stanowi dynamicznie rozwijającą się gałąź branży a posiadacze zaświadczenia ADR mogą liczyć na większą liczbę dostępnych ofert pracy.

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami o szkoleniach kierowców wykonujących przewóz drogowy, posiadanie ważnego zaświadczenia ADR pozwala także na skrócenie szkolenia okresowego, które ukończyć powinien każdy kierowca zawodowy ubiegający się o przedłużenie swoich uprawnień na przewóz rzeczy. Standardowo składa się ono z 35 godzin zajęć, jednak osoby posiadające zaświadczenie ADR mogą liczyć na skrócenie szkolenia do zaledwie 21 godzin, co poza dodatkowymi możliwościami na rynku pracy stanowi niebagatelny walor ukończenia kursu ADR.