Niedawno pisaliśmy, że po wejściu w życie zapisów zawartych w Ustawie z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw zmieni się sposób zgłoszenia kierowców na kursy zawodowe. Można zatem powiedzieć, że zmianie ulegnie sam proces uzyskiwania świadectwa kwalifikacji zawodowej. Jednak to nie jedyne niespodzianki jakie przygotował ustawodawca w tym zakresie. W nowej wersji ustawy znajdziemy bowiem przypadki, w których świadectwo będzie można utracić. Tak konkretnie przedstawionych sytuacji prowadzących do cofnięcia uprawnień próżno było szukać do tej pory. Od 6 kwietnia 2022 r., kiedy to wskazany artykuł zacznie obowiązywać, przepisy staną się jednoznaczne.
Co dokładnie się zmieni?
Nowe brzmienie Ustawy wskazuje, że cofnięcie świadectwa kwalifikacji zawodowej nastąpi po stwierdzeniu przez wojewodę wydania go na podstawie szkolenia w ramach kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyśpieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyśpieszonej oraz szkolenia okresowego kierowców:
- przeprowadzonego w mniejszym wymiarze godzin niż wynika to z przepisów,
- przez przedsiębiorcę nieposiadającego wpisu w rejestrze przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia lub skreślonego z tego rejestru.
Ponadto wojewoda będzie przekazywał do CEPiK informację o cofnięciu świadectwa kwalifikacji zawodowej. Starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu na podstawie otrzymanej informacji o cofnięciu świadectwa kwalifikacji zawodowej będzie zatrzymywał prawo jazdy z wpisem kodu 95 (lub też kartę kwalifikacji kierowcy). Dodatkowo rozszerzono zakres danych gromadzonych w centralnej ewidencji kierowców o m.in. świadectwa kwalifikacji zawodowej, które zostały cofnięte oraz określono przepisy, umożliwiające wymianę danych w zakresie wydanych i cofniętych świadectw kwalifikacji kierowcy z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej przez sieć elektroniczną.
Sytuacje, w których będzie można cofnąć świadectwo kwalifikacji zawodowej
Nie trudno się domyślić, że nowe przepisy w założeniu mają wspomagać proces kontroli nad legalnością wydawanych uprawnień oraz zapobiegać nielegalnym praktykom dając realne narzędzie do odbierania świadectw w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości. Jest to element walki z ośrodkami, które wydają świadectwa na podstawie kursów, które nigdy w rzeczywistości nie dochodzą do skutku.
Przykładów sytuacji, w których świadectwo kwalifikacji zawodowej kierowcy będzie mogło być cofnięte jest wiele. Zaznaczmy, że przepis nie ogranicza katalogu jedynie do kursów wykonywanych w ośrodkach „widmo”, które w ogóle nie figurują w rejestrze. Tutaj sprawa jest jasna – cofnięte zostaną wszystkie wydane w taki sposób świadectwa. Możliwą jest jednak sytuacja, w której zgłoszony ośrodek szkolenia przeprowadzi zajęcia, jednak w niepełnym wymiarze godzin wymaganych przepisami. W ramach szkolenia okresowego tych godzin powinno być 35. Tymczasem często zdarza się, że wykład realnie odbywa się jedynie w weekend, zaś pozostałe dni (co najmniej 3 brakujące) figurują już tylko w dzienniku zajęć zgłoszonym do odpowiednich organów. Kursant zostaje poinformowany, że zajęć nie ma, ale świadectwo i tak zostaje wydane. W takim wypadku można się spodziewać, że uprawnienia straci zarówno kierowca, któremu zostanie udowodnione uczestnictwo w takim kursie, jak i cała grupa szkoleniowa (a może i wszyscy kierowcy uczestniczący w podobnych szkoleniach w danej firmie).
Wpływ zmian na organizację szkoleń dla kierowców
Omówione zmiany w połączeniu z nadchodzącym obowiązkiem uzyskania profilu kierowcy zawodowego przed szkoleniem, chociaż nie przez wszystkich przyjmowane z entuzjazmem, na pewno mogą przynieść pozytywny efekt w postaci zmniejszenia nieuczciwej konkurencji w zakresie organizacji kursów (ograniczą tzw. proceder „drukowania” świadectw kwalifikacji zawodowej). Dzięki wprowadzeniu PKZ, urzędy i służby zyskają nowe możliwości kontroli przebiegu szkolenia oraz sprawdzania obecności, przez co wykrycie nieprawidłowości będzie zdecydowanie łatwiejsze.
Zaostrzenie przepisów bez wątpienia wpłynie zniechęcająco na nieuczciwe ośrodki, ale przede wszystkim przyczyni się do wzrostu poziomu jakości prowadzonych szkoleń zawodowych.
Jedno jest pewne – z punktu widzenia kierowcy coraz większą wagę należy przykładać do odpowiedniego wyboru szkolenia i ośrodka prowadzącego.
