Licencja transportowa – koszty, terminy, wymagania

Spis treści:

• Licencja transportowa – co to jest?
• Rodzaje licencji transportowych – krajowa i międzynarodowa
• Kiedy potrzebna jest licencja transportowa?
• Kto jest zwolniony z obowiązku posiadania licencji transportowej?
• Jak uzyskać licencję na transport krajowy?
• Jak uzyskać licencję na transport międzynarodowy?
• Pomoc w uzyskaniu licencji transportowej
• Uzyskanie licencji transportowej przez Internet
• Ile kosztuje krajowa licencja transportowa?
• Ile kosztuje międzynarodowa licencja transportowa?
• Ile trwa uzyskanie licencji?
• Utrata licencji transportowej
• Czym się różni licencja spedycyjna od licencji transportowej?
• Darmowy kurs o licencjach wymaganych w transporcie drogowym
• Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Licencja transportowa – co to jest?

Firma, która rozpoczyna działalność w zakresie transportu drogowego, w zdecydowanej większości przypadków, jest zmuszona uzyskać stosowany dokument, potwierdzający jej uprawnienia. Takim dokumentem jest licencja, czyli decyzja wydana przez odpowiedni organ administracji publicznej.

Rodzaj licencji, sposób jej uzyskania oraz koszty różnią się w zależności od charakteru wykonywanych przewozów. Aby można było to określić, należy wziąć pod uwagę:

• Czy jest to transport osób czy rzeczy?
• Jakimi pojazdami realizowany będzie przewóz?
• Czy przewozy odbywać się będą wyłącznie po kraju czy międzynarodowo?

Licencja wydawana jest na konkretną działalność gospodarczą zgodnie z danymi podanymi we wniosku. Takiego uprawnienia nie można odstępować dni przenosić na innego przedsiębiorcę (wyjątkiem jest połączenie, podział lub przekształcenie firmy).

Rodzaje licencji transportowych – krajowa i międzynarodowa

Jeżeli działalność firmy obejmować będzie wyłącznie przewozy zarobkowe po terenie Polski, to konieczne może okazać się uzyskanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Zarówno nazwa jak i warunki konieczne do jej uzyskania zostały ustanowione w unijnym rozporządzeniu o numerze 1071/2009 oraz w Ustawie o transporcie drogowym. Potocznie, dokument ten określa się mianem licencji krajowej.

W przypadku, gdy zakres działalności firmy obejmuje również przewozy wykonywane z przekroczeniem granicy lub w całości odbywają się one poza granicami, wówczas od przedsiębiorstwa będzie wymagane posiadanie licencji wspólnotowej, często nazywanej również licencją międzynarodową. Tutaj ponownie wymagań co do jej uzyskania należy szukać w przepisach unijnych (tym razem w rozporządzeniu o numerze 1072/2009 lub 1073/2009) oraz krajowych (w Ustawie o transporcie drogowym).  

Kiedy potrzebna jest licencja transportowa?

Wymienione dokumenty wymagane są wobec określonej grupy przedsiębiorców. W transporcie krajowym, zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego mają obowiązek uzyskać firmy, których działalność polega na zarobkowym przewozie drogowym:

1. Rzeczy, jeżeli dopuszczalna masa całkowita pojazdu lub zespołu pojazdów przekracza 3,5 tony
2. Osób, jeżeli pojazd jest przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą (autobus)

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku chęci podjęcia zleceń międzynarodowych. Licencję wspólnotową muszą bowiem posiadać firmy, które wykonują zarobkowy przewóz:

1. Rzeczy, jeżeli dopuszczalna masa całkowita pojazdu lub zespołu pojazdów przekracza 2,5 tony
2. Osób, jeżeli pojazd jest przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą (autobus)

Pojazdy o dmc 2,5 – 3,5 tony zostały włączone do obowiązków licencyjnych na skutek zmian spowodowanych wejściem w życie zapisów Pakietu Mobilności w maju 2022 r.

Kto jest zwolniony z obowiązku posiadania licencji transportowej?

Obowiązek posiadania wymienionych licencji transportowych, nie dotyczy firm wykonujących zarobkowe przewozy rzeczy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej nie większej niż 2,5 tony (3,5 tony w transporcie krajowym) oraz zarobkowe przewozy osób pojazdem konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Warto jednak nadmienić, że podjęcie i wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz taksówką również wymaga uzyskania stosownego uprawnienia – licencji krajowej wydanej przez właściwy organ władzy lokalnej.

Przepisy prawa przewidują również specjalny dokument uprawniający do wykonywania przewozów na potrzeby własne przez firmy, w których transport jest tylko pomocniczą działalnością w stosunku do podstawowej. Jest to zaświadczenie na przewozy na potrzeby własne wydawane przez Starostwo (w przypadku transportu krajowego) lub Główny Inspektorat Transportu Drogowego (w przypadku transportu międzynarodowego).

Jak uzyskać licencję na transport krajowy?

Warunki, jakie należy spełnić, aby uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wymienia art. 3 rozporządzenia (WE) 1071/2009. Są to:

1. posiadanie rzeczywistej i stałej siedziby;
2. cieszenie się dobrą reputacją;
3. posiadanie odpowiedniej zdolności finansowej; oraz
4. posiadanie wymaganych kompetencji zawodowych. (certyfikat kompetencji zawodowych)

W zakresie siedziby firmy, należy przede wszystkim wykazać, że dysponuje się właściwym lokalem, w którym ma dostęp do oryginałów dokumentów dotyczących głównej działalności. Konieczne będzie również wskazanie adresu bazy eksploatacyjnej oraz co najmniej jednego pojazdu wraz z prawem użytkowania.

Dobrą reputację potwierdza niekaralność za określone w art. 5 ust. 2a umyślne przestępstwa z Kodeksu karnego, Kodeksu spółek handlowych czy kodeksu karno skarbowego.

Zdolność finansową przedsiębiorca musi wykazać przedstawiając sprawozdanie finansowe działalności lub też odpowiednią polisę czy gwarancję bankową. Wielkość zabezpieczenia ma odpowiadać kwocie 9 tyś. euro na pierwszy pojazd i 5 tyś euro na każdy kolejny. W przypadku tzw. busów, czyli pojazdów o dmc do 3,5 tony kwoty ulegają zmniejszeniu odpowiednio do 1800 euro oraz 900 euro.

Spełnienie warunku kompetencji zawodowych odbywa się poprzez przedstawienie w Urzędzie osoby zarządzającej transportem (przedsiębiorcy lub innej osoby mającej rzeczywisty i stały stosunek z firmą), która posiada Certyfikat Kompetencji Zawodowych i spełnia warunek dobrej reputacji.

Wniosek o udzielenie przedsiębiorcy zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego powinien zostać złożony do Starostwa Powiatowego lub do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (gdy firma ubiega się jednocześnie o licencję wspólnotową). Zezwolenie wydawane jest na czas nieoznaczony.

Jak uzyskać licencję na transport międzynarodowy?

Podstawowym warunkiem uzyskania licencji wspólnotowej, uprawniającej do wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego osób lub rzeczy, jest posiadanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Zastosowanie mają zatem wszystkie warunki, wymienione w poprzednim akapicie.

O zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika i licencję wspólnotową można ubiegać się jednocześnie, składając wniosek do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego.

Licencja wspólnotowa wydawana jest na okres 5 lub 10 lat.

Pomoc w uzyskaniu licencji transportowej

Przepisy branżowe regulujące transport drogowy stanowią często labirynt nie do przejścia dla osób rozpoczynających działalność w tym sektorze. Oprócz konieczności dostosowania się do wymogów należy dość sprawnie orientować się w wymogach formalnych związanych z niezbędną dokumentacją, jaką przedstawia się w urzędzie. A to tylko ułamek wszystkich procedur związanych z rozpoczynaniem działalności, do których dochodzi wiele innych aspektów.

Dla łatwiejszego startu warto jest skorzystać z pomocy fachowców, którzy znają się na rzeczy i będą w stanie podzielić się swoim doświadczeniem. Decydując się na doradztwo w zakresie uzyskania licencji transportowej, przedsiębiorca ubiegający się o licencje zyskuje pewność, że otrzyma spełnia wszystkie wymogi i otrzyma uprawnienia na czas. Cała procedura zostanie zorganizowana od A do Z przez specjalistów znających się na rzeczy, którzy krok po kroku załatwią niezbędne formalności. W ten sposób zyskuje się wiele cenne czasu i energii, którą można wykorzystać na uporządkowanie i rozwój działalności firmy.

Uzyskanie licencji transportowej przez Internet

Od 27 listopada 2023 r. istnieje możliwość złożenia wniosku o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencję wspólnotową za pośrednictwem Portalu Klienta, czyli nowego systemu informatycznego Biura ds. Transportu Międzynarodowego. Wniosek o dostęp do Portalu można złożyć osobiście w GITD, elektronicznie lub tradycyjną przesyłką pocztową.

Ile kosztuje krajowa licencja transportowa?

Uzyskanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, wiąże się z koniecznością wniesienia opłat administracyjnych za jego udzielenie oraz zgłoszenie pojazdów i wydanie wypisów. Koszt udzielenia zezwolenia każdorazowo wynosi 1000 PLN i jest ponoszony jednorazowo, z kolei za każde auto, jakie będzie wykorzystywane do transportu należy wnieść opłatę w wysokości 110 PLN. Łączna kwota będzie zatem uzależniona od liczby zgłaszanych pojazdów.

Oprócz opłat administracyjnych mogą pojawić się dodatkowe koszty związane z koniecznością spełnienia opisanych wcześniej wymogów, takie jak kurs przygotowujący oraz egzamin na certyfikat kompetencji zawodowych czy ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej.

Ile kosztuje międzynarodowa licencja transportowa?

Licencja wspólnotowa na międzynarodowy transport rzeczy w przeciwieństwie do zezwolenia wydawana jest na czas oznaczony, od którego uzależniona jest też wysokość opłaty. Dodatkowo w tym przypadku, wpływ na łączny koszt ma też to, czy licencja będzie dotyczyć przewozu osób czy przewozu rzeczy. Podobnie jednak, jak przy zezwoleniu, opłata za udzielenie wypisu i zgłoszenie pojazdu wynosi 11% opłaty za licencję.

Ubiegając się o licencję wspólnotową na transport rzeczy zapłacimy w zależności od okresu, na jaki zostanie wydana:

• do 5 lat: 4000 PLN + 440 PLN za każde zgłaszane auto,
• do 10 lat: 8000 PLN + 880 PLN za każde zgłaszane auto.

Licencja na przewóz osób okazuje się być nieco mniej kosztowna:

• do 5 lat: 3600 PLN + 396 PLN za każde zgłaszane auto,
• do 10 lat: 7200 PLN + 792 PLN za każde zgłaszane auto.

Do uzyskania licencji wspólnotowej wymagane jest posiadanie zezwolenia krajowego, więc oprócz wymienionych kwot należy uwzględnić jeszcze uwzględnić także wydatek co najmniej 1000 PLN.

Ile trwa uzyskanie licencji?

Procedura uzyskania licencji transportowej wymaga spełnienia szeregu formalności, które są bardzo wnikliwie sprawdzane przez pracowników urzędów. Każda nawet najmniejsza pomyłka może skutkować odrzuceniem wniosku i koniecznością rozpoczęcia całego procesu od początku. W teorii, ubieganie się o licencję zajmuje do 30 dni. Wszystko zależy od pracy konkretnego starostwa, w którym przyjdzie wnioskować o wydanie tego dokumentu, lub ilości wniosków złożonych w jednym czasie do GITD. W praktyce, czas oczekiwania na licencję krajową to mniej więcej 1-3 dni robocze, zaś na licencję międzynarodową – ok. 14 dni.

Czas realizacji wniosku może się jednak wydłużyć w przypadku jakichkolwiek braków lub wątpliwości urzędu co do informacji zawartych w dokumentach.

Utrata licencji transportowej

Przez cały czas prowadzenia działalności transportowej przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego powinni być w stanie wykazać, że spełniają wymogi konieczne do uzyskania licencji transportowej. W tym celu ustawodawca przewidział kontrole ze strony organu udzielającego zezwolenia, które powinny mieć miejsce nie rzadziej niż co 5 lat. Jeżeli wykazałaby ona, że przedsiębiorca nie spełnia któregoś z kryteriów, w najlepszym wypadku zostanie wobec niego wystosowane wezwanie do przywrócenia stanu umożliwiającego prowadzenie działalności zgodnie z prawem. Oczywiście należało będzie tego dokonać w oznaczonym terminie. W przeciwnym wypadku organ kontrolujący może zawiesić licencję lub nawet zdecydować o jej cofnięciu, co oznaczało będzie utratę uprawnień do dalszego prowadzenia działalności.

Niespełnienie wymagań, o których mowa w rozporządzeniu (WE) 1071/2009, koniecznych do uzyskania licencji, nie jest jedyną możliwością odebrania jej przewoźnikowi. W czasie kontroli w przedsiębiorstwie jak i kontroli na drodze, może zostać stwierdzone naruszenie warunków wykonywania transportu drogowego. Ich szczegółowy wykaz znajduje się w załącznikach do Ustawy o transporcie drogowym, gdzie pierwszy z załączników dotyczy kar dla kierowcy, zaś trzeci – firmy transportowej. Jeśli doszłoby do najpoważniejszego naruszenia, zostaje wszczęta procedura oceny dobrej reputacji, która może skutkować wydaniem opinii o jej utracie. Wówczas zostaje zawiesza się przedsiębiorcy zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Co ważne, ocena dobrej reputacji może również nastąpić, jeśli regularnie w przedsiębiorstwie dochodziłoby do popełniania naruszeń kwalifikowanych jako poważne lub bardzo poważne zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) 2016/403.

Czym się różni licencja spedycyjna od licencji transportowej?

Tak zwana “licencja spedycyjna” uprawnia przedsiębiorcę do wykonywania działalności pośrednictwa w transporcie. Jej różnice względem licencji transportowej odnoszą się przede wszystkim do zadań pomiędzy spedytorem a przewoźnikiem.

Posiadacze licencji spedycyjnej nie mogą fizycznie przewozić towarów, ale pełnią rolę pośrednika w organizacji przewozów. Ich głównym zadaniem jest łączenie nadawców ładunków z przewoźnikami, którzy wykonają transport. Spedytorzy zajmują się planowaniem i organizacją przewozów, wybierają odpowiednich przewoźników, negocjują warunki transportu, dbają o dokumentację i monitorują cały proces logistyczny, ale nie są odpowiedzialni za sam transport towarów. Ich rola polega na zapewnieniu, że ładunki zostaną dostarczone od punktu A do punktu B poprzez przewoźników.

Z kolei licencja transportowa uprawnia przedsiębiorcę do bezpośredniego wykonywania usług transportowych, włączając w to przewóz towarów lub pasażerów. Uprawnieni przewoźnicy są odpowiedzialni za fizyczny transport towarów lub pasażerów. To oni wykonują przewozy, korzystając z własnych środków transportu. Ich zadaniem jest załadunek, transport i rozładunek ładunków lub przewóz pasażerów od punktu początkowego do końcowego. Przewoźnicy są bezpośrednio odpowiedzialni za bezpieczeństwo i stan towarów lub pasażerów podczas transportu.

Obowiązek posiadania licencje transportowej może być uzależnione względem tonażu lub trasy przewozu. Licencja spedycyjna nie jest ograniczona tonażem ani trasą przewozu. Spedytorzy mogą zajmować się organizacją przewozów zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, niezależnie od rodzaju środków transportu.

Główną różnicą między licencją spedycyjną a licencją transportową jest rola przedsiębiorcy w procesie transportowym. Licencja spedycyjna uprawnia do działalności pośrednictwa i organizacji przewozów, podczas gdy licencja transportowa pozwala na bezpośrednie świadczenie usług transportowych, włączając w to sam transport towarów lub pasażerów. Obie licencje są ważne w branży transportowej, ale różnią się zakresem odpowiedzialności i funkcji.

Darmowy kurs o licencjach wymaganych w transporcie drogowym

Serdecznie zapraszamy do udziału w naszym bezpłatnym kursie, poświęconym tematyce licencji transportowych oraz Certyfikatu Kompetencji Zawodowych! To doskonała okazja, by poszerzyć swoją wiedzę na temat prowadzenia działalności w zakresie transportu drogowego.

Z naszego kursu dowiesz się, kiedy i jakie licencje są niezbędne w prowadzeniu firmy transportowej. Omówimy związane z nimi koszty, kryteria udzielania licencji oraz organy odpowiedzialne za ten proces. Dowiesz się także, jakie kroki musisz podjąć, aby zdobyć licencję transportową.

Nie zabraknie informacji na temat Certyfikatu Kompetencji Zawodowych. Przybliżymy praktyczne aspekty uzyskania tego certyfikatu, warunki i umowy związane z zarządzaniem transportem oraz szczegóły dotyczące państwowego egzaminu w Instytucie Transportu Samochodowego.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Sprawdź najczęściej zadawane pytania o licencji transportowej. Jeżeli ani w artykule, ani w poniższych pytaniach nie widzisz satysfakcjonującej odpowiedzi to zadaj pytanie w komentarzu. Z pewnością odpowiemy! 🙂

Pomoc w przygotowaniu do egzaminu na CKZ